Τι δείχνουν νεότερες έρευνες για τις επιπτώσεις της μακροχρόνιας έκθεσης σε κοινές πηγές ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας όπως κινητά τηλέφωνα, ασύρματες συσκευές, καλώδια ΔΕΗ κ.α.; Τα συγκλονιστικά συμπεράσματα της έκθεσης κορυφαίων επιστημόνων Bioinitiative Report.
Το 81% των Ελλήνων ανησυχεί για τις επιπτώσεις των τεχνητών ηλεκτρομαγνητικών πεδίων στην υγεία του και το 75% θεωρεί ότι οι αρχές δεν τον προστατεύουν από τους πιθανούς κινδύνους (Ευρωβαρόμετρο 2010). Υπάρχει τελικά λόγος ανησυχίας;
Υπάρχουν επιπτώσεις υγείας;
Αν και είναι αδιαμφισβήτητο ότι τα τεχνητά ηλεκτρομαγνητικά πεδία και από μη ιονίζουσες πηγές (= κεραίες, καλώδια, μετασχηματιστές κλπ) έχουν επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, οι επιστήμονες διαφωνούν για τα ασφαλή όρια έκθεσης σε αυτά.
Τα μέχρι σήμερα επιτρεπτά όρια ασφαλείας έχουν οριστεί λαμβάνοντας υπόψη μόνο τις θερμικές επιδράσεις από υψηλής έντασης πεδία. Οι τιμές αυτές που συναντώνται σπάνια και μόνο σε πολύ κοντινή απόσταση από ισχυρές πηγές ακτινοβολίας (π.χ. ραδιοτηλεοπτικές κεραίες).
Tα τελευταία χρόνια, σημαντική μερίδα επιστημόνων υποστηρίζει ότι σύμφωνα με νεότερα ερευνητικά δεδομένα, υπάρχουν επιπτώσεις υγείας και από πολύ χαμηλότερα, μη-θερμικά επίπεδα έκθεσης. Τα ασφαλή όρια που προτείνονται σήμερα από διάφορους επιστημονικούς φορείς είναι δεκάδες φορές χαμηλότερα από τα επιτρεπτά και υπερβαίνονται συχνά στις σύγχρονες κατοικίες.
BioInitiative Report = Η έκθεση που κρούει τον κώδωνα του κινδύνου
H έκθεση BioInitiative Report αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη προσπάθεια τεκμηρίωσης των βιολογικών επιδράσεων στον άνθρωπο και των ασφαλών ορίων μακροχρόνιας έκθεσης.
H BioInitiative Report έχει συνταχθεί από μία ομάδα 29 διεθνών επιστημόνων (από τις Η.Π.Α., Σουηδία, Ιταλία, Ρωσία, Δανία, Σλοβακία, Αυστρία, Ινδία, Καναδά και Ελλάδα) από κορυφαία πανεπιστήμια, που περιλαμβάνει 3 πρώην προέδρους της Bioelectromagnetics Society (BEMS), έναν ανώτερο σύμβουλο του Ευρωπαϊκού Περιβαλλοντικού Πρακτορείου, τον πρόεδρο της Ρωσικής Επιτροπής για την Προστασία από τις Μη Ιονίζουσες Ακτινοβολίες και άλλους έγκριτους επιστήμονες.
Η πρώτη BioInitiative Report [1] εκδόθηκε το 2007 συνοψίζοντας τις χιλιάδες μέχρι τότε έρευνες στο θέμα των επιπτώσεων από μη ιονίζουσες ακτινοβολίες και προτείνοντας νέα ασφαλή όρια έκθεσης. Το 2012 η BioInitiative Report ανανεώθηκε για να συμπεριλάβει στις 1479 σελίδες της τα αποτελέσματα του αυξανόμενου όγκου ερευνητικών δεδομένων [2] (ολόκληρη την έκθεση μπορείτε να την κατεβάσετε κάνοντας κλικ εδώ).
Δώστε προσοχή στα συμπεράσματα της BioInitiative Report που θα διαβάσετε παρακάτω! Δεν αποτελούν κινδυνολογίες και υπερβολές από τυχαίους επιστήμονες! Αποτελούν το πόρισμα κορυφαίων επιστημόνων που δίνουν επιτέλους μια εμπεριστατωμένη απάντηση στο αν υπάρχει κίνδυνος από τα καλώδια, τις κεραίες, τις ασύρματες συσκευές και τις λοιπές πηγές ακτινοβολίας που μας περιβάλλουν σήμερα.
"Δεν μπορείτε να την δείτε, να τη γευτείτε ή να τη μυρίσετε, αλλά αποτελεί μία από τις πιο διάχυτες περιβαλλοντικές εκθέσεις στις βιομηχανικές χώρες σήμερα.Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία ή τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία είναι οι όροι που περιγράφουν σε γενικές γραμμές τις εκθέσεις που προκαλούνται από μια μεγάλη ποικιλία ενσύρματων και ασύρματων τεχνολογιών που έχουν αλλάξει το τοπίο της ζωής μας με αμέτρητους ευεργετικούς τρόπους. Ωστόσο, οι τεχνολογίες αυτές έχουν σχεδιαστεί για να μεγιστοποιήσουν την ενεργειακή απόδοση και την ευκολία, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις βιολογικές επιπτώσεις στους ανθρώπους. Με βάση νέες έρευνες, υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις μεταξύ των επιστημόνων και του κοινού, σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους για την υγεία που συνδέονται με αυτές τις τεχνολογίες. Τα ανθρώπινα όντα αποτελούν βιοηλεκτρικά συστήματα. Η καρδιά και το μυαλό μας διέπονται από εσωτερικά βιοηλεκτρικά σήματα. (...) Περιβαλλοντικές εκθέσεις σε τεχνητά ηλεκτρομαγνητικά πεδία μπορούν να αλληλεπιδρούν με τις θεμελιώδεις βιολογικές διεργασίες στο ανθρώπινο σώμα. Αρκετές δεκαετίες διεθνών επιστημονικών ερευνών επιβεβαιώνουν ότι τα τεχνητά ηλεκτρομαγνητικά πεδία είναι βιολογικά δραστικά σε ζώα και σε ανθρώπους, γεγονός που μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία." BioInitiative Report 2012
Οι βιολογικές επιδράσεις είναι ξεκάθαρες και μπορούν να έχουν επιπτώσεις υγείας
"Βιολογικές επιδράσεις παρατηρούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα έκθεσης σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία χαμηλών και υψηλών συχνοτήτων.
Βιολογικές επιδράσεις μπορεί να υπάρχουν σε λίγα λεπτά, σε επίπεδα που σχετίζονται με χρήση κινητού και ασύρματου τηλεφώνου (...) την έκθεση σε κεραίες κινητής τηλεφωνίας, ασύρματα μόντεμ (WI-FI) και ασύρματους μετρητές ρεύματος που προκαλούν ολόσωμη έκθεση.
Πολλές από αυτές τις βιολογικές επιδράσεις μπορεί εύλογα να θεωρηθεί ότι έχουν ως αποτέλεσμα δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία, όταν η έκθεση είναι παρατεταμένη ή χρόνια.
Αυτό συμβαίνει επειδή παρεμβαίνουν στις φυσιολογικές διαδικασίες του σώματος (διαταράσσουν την ομοιόσταση), εμποδίζουν την επιδιόρθωση του κατεστραμμένου DNA, προκαλούν ανισορροπίες στο ανοσοποιητικό σύστημα, μεταβολικές διαταραχές και μειωμένη ανθεκτικότητα σε ασθένειες με πολλαπλούς τρόπους. Απαραίτητες λειτουργίες του σώματος μπορεί τελικά να απενεργοποιηθούν εξαιτίας των αδιάκοπων εξωτερικών πιέσεων (από ολοσυστεμικές ηλεκτροφυσιολογικές παρεμβολές) και να οδηγήσουν σε διάχυτη δυσλειτουργία του μεταβολισμού και των αναπαραγωγικών λειτουργιών.
Αρκετές χιλιάδες επιστημονικές μελέτες, εδώ και τέσσερις δεκαετίες, δείχνουν σοβαρές βιολογικές επιδράσεις και βλάβες στην υγεία από ηλεκτρομαγνητικά πεδία χαμηλών και υψηλών συχνοτήτων. Αυτές οι μελέτες αναφέρουν γονιδιοτοξικότητα, βλάβες στο DNA μονής και διπλής έλικος, συμπύκνωση χρωματίνης, απώλεια της ικανότητας επιδιόρθωσης του DNA στα ανθρώπινα βλαστικά κύτταρα, μείωση των καθαριστών των ελεύθερων ριζών (κυρίως μελατονίνη), μη φυσιολογική γονιδιακή μεταγραφή, νευροτοξικότητα, καρκινογένεση, βλάβη στην μορφολογία και λειτουργία του σπέρματος, επιπτώσεις στη συμπεριφορά και στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου των μητέρων που χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης."
Η πλειοψηφία των νεότερων ερευνών επιβεβαιώνει τις επιπτώσεις υγείας
"Νέες έρευνες απευθύνονται στο θέμα της γονιμότητας και της αναπαραγωγής, στις επιπτώσεις σε έμβρυα και νεογνά, σε προβλήματα μάθησης και συμπεριφοράς των παιδιών και νευρολογικές βλάβες. Υπάρχουν περισσότερες μελέτες για τα κινητά τηλέφωνα και τους σταθμούς βάσης, με μακρύτερες περιόδους δοκιμών, πολύ περισσότερες πληροφορίες σχετικά με γενετικές βλάβες και επιβεβαίωση του αυξημένου κινδύνου καρκίνου του εγκεφάλου από όχι μία ή δύο μελέτες, αλλά από πολλές μελέτες συμπεριλαμβανομένης και την μαζικής έκθεσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Interphone που πραγματοποιήθηκε σε 13 χώρες.
Υπάρχουν πολλές μελέτες που αναφέρουν επιπτώσεις από την ακτινοβολία του κινητού τηλεφώνου (ακόμη και σε κατάσταση αναμονής), τα ασύρματα laptop, τη χρήση κινητού τηλεφώνου από τις μητέρες που έχει ως αποτέλεσμα την διαφορετική εμβρυϊκή ανάπτυξη του εγκεφάλου των παιδιών, και περισσότερες αποδείξεις ότι το φράγμα αίματος-εγκεφάλου και της μνήμης βρίσκονται σε κίνδυνο από τη χρήση κινητού τηλεφώνου.
Στις έρευνες που πραγματοποιήθηκαν από το 2007 έως το 2012:
- νευρολογικές επιπτώσεις λόγω έκθεσης σε ασύρματες ακτινοβολίες δείχνει το 93% των σχετικών ερευνών!
- γενοτοξικές επιπτώσεις λόγω έκθεσης σε ασύρματες ακτινοβολίες δείχνει το 81% των σχετικών ερευνών!
- μείωση παραγωγής μελατονίνης λόγω έκθεσης σε ακτινοβολίες χαμηλών συχνοτήτων δείχνεί το 85% των σχετικών ερευνών!
- σύνδεση με την πρόκληση Αλτσχάϊμερ λόγω έκθεσης σε ακτινοβολίες χαμηλών συχνοτήτων δείχνει το 75% των σχετικών ερευνών!"
Αποδείξεις για τις επιπτώσεις σε γονιμότητα και αναπαραγωγή
"Υπάρχει μια πραγματική πλημμύρα των νέων μελετών που αναφέρουν βλάβη του σπέρματος σε ανθρώπους και ζώα, οδηγώντας σε σημαντικές ανησυχίες για τη γονιμότητα, την αναπαραγωγή και την υγεία των απογόνων.
Αρκετά διεθνή εργαστήρια έχουν αναπαραγάγει μελέτες που δείχνουν δυσμενείς επιπτώσεις στην ποιότητα του σπέρματος, την κινητικότητα και την παθολογία στους άνδρες που χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα, palmtop ή συσκευή τηλεειδοποίησης στη ζώνη τους ή σε μια τσέπη. Μελέτες του ανθρώπινου σπέρματος δείχνουν γενετικές (DNA) βλάβες από τα κινητά τηλέφωνα σε κατάσταση αναμονής και από ασύρματη χρήση φορητού υπολογιστή. Το σπέρμα δεν μπορεί να επισκευάσει βλάβες του DNA.
Μειωμένη ποιότητα, κινητικότητα και βιωσιμότητα του σπέρματος συμβαίνει σε εκθέσεις 0.00034 μW/cm2 σε 0,07 μW/cm2 (σ.σ. πολύ χαμηλές) με αποτέλεσμα την μείωση της ανδρικής γονιμότητας."
Επιπτώσεις σε έμβρυα, νεογέννητα και παιδιά
"Η εμβρυϊκή και παιδική έκθεση στην ακτινοβολία των κινητών τηλεφώνων και ασύρματων τεχνολογιών μπορεί να είναι ένας παράγοντας κινδύνου για την υπερκινητικότητα, τις μαθησιακές διαταραχές και προβλήματα συμπεριφοράς στο σχολείο.
Τα παιδιά των οποίων οι μητέρες χρησιμοποιούσαν κινητά τηλέφωνα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είχαν 25% περισσότερα συναισθηματικά προβλήματα, 35% περισσότερη υπερκινητικότητα και 49% περισσότερα προβλήματα συμπεριφοράς (Divan et al., 2008).
Η έκθεση σε κινητά τηλέφωνα έχει συνδεθεί με αλλοιωμένη εμβρυϊκή ανάπτυξη του εγκεφάλου και Διαταραχές Έλλειψης Προσοχής – Υπερδραστηριότητα (ADHD - ADD) στους απογόνους εγκύων ποντικιών. Πολλές διαταραχές φυσιολογικών διαδικασιών και αποκλίσεις συμπεριφοράς σε άτομα με Διαταραχές Φάσματος Αυτισμού παρουσιάζουν μεγάλες ομοιότητες με εκείνες που σχετίζονται με βιολογικές επιπτώσεις από ηλεκτρομαγνητικά πεδία χαμηλών και υψηλών συχνοτήτων. Βιοδείκτες της νόσου και τα κλινικά συμπτώματα έχουν εντυπωσιακές ομοιότητες.
Η ολόσωμη έκθεση σε ακτινοβολίες υψηλών συχνοτήτων από σταθμούς βάσης κινητής τηλεφωνίας, μοντεμ WI-FI και ασύρματους φορητούς υπολογιστές, η χρήση θερμοκοιτίδων για τα νεογνά με υπερβολικά υψηλές ακτινοβολίες χαμηλών συχνοτήτων, οδηγούν σε διαταραχές στη μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού και μειωμένα επίπεδα μελατονίνης σε νεογνά, και παρατηρείται μεγαλύτερη προδιάθεση του παιδιού σε λευχαιμία και άσθμα όπου υπήρξε υψηλή μητρική έκθεση σε ακτινοβολίες χαμηλών συχνοτήτων, όπως η έκθεση των εγκύων σε μαγνητική τομογραφία."
Περισσότερα για τις επιπτώσεις σε παιδιά και εγκύους..
Ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός είναι σε κίνδυνο
"Ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός (blood brain barrier) είναι ένα προστατευτικό φράγμα που εμποδίζει την ροή των τοξινών στον ευαίσθητο ιστό του εγκεφάλου. Η αυξημένη διαπερατότητα του που προκαλείται από ακτινοβολία κινητού τηλεφώνου μπορεί να οδηγήσει σε νευρωνική βλάβη.
Επιδημιολογικές έρευνες σταθερά δείχνουν αυξήσεις του κινδύνου για καρκίνο του εγκεφάλου
"Υπάρχει ένα σταθερό μοτίβο αυξημένου κινδύνου για γλοίωμα και ακουστικό νεύρωμα (όγκοι του εγκεφάλου) που συνδέονται με τη χρήση των ασύρματων τηλεφώνων (κινητά τηλέφωνα και τα ασύρματα τηλέφωνα), κυρίως με βάση τα αποτελέσματα από μελέτες ασθενών από την ομάδα Hardell και τα τελικά αποτελέσματα της μελέτης Interphone."
Από το 2012 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατατάσσει στα πιθανά καρκινογόνα και τα μαγνητικά πεδία χαμηλών συχνοτήτων (από καλώδια ΔΕΗ, μετασχηματιστές κ.α.) εξαιτίας της σύνδεσης με την πρόκληση παιδικής λευχαιμίας και τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία υψηλών συχνοτήτων (από κινητά τηλέφωνα, κεραίες κινητής τηλεφωνίας , ασύρματα μόντεμ κ.α.) εξαιτίας της σύνδεσης με την πρόκληση καρκίνου του εγκεφάλου.
Παραγωγή πρωτεϊνών του στρες
Τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία διεγείρουν τις πρωτεΐνες του στρες (ένδειξη ότι τα κύτταρα δέχονται επίθεση).
Η ενεργοποίηση της κυτταρικής απόκρισης στρες αποτελεί ένα προστατευτικό μηχανισμό για τα κύτταρα όταν εκτίθενται σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία σε ένα ευρύ φάσμα συχνοτήτων.
Τα τεχνητά ηλεκτρομαγνητικά πεδία κάνουν τις χημικές τοξίνες πιο επιβλαβείς
Οι τεχνητές ακτινοβολίες δρουν στο σώμα όπως και οι άλλες περιβαλλοντικές τοξικές ουσίες (βαρέα μέταλλα, οργανικές χημικές ουσίες και φυτοφάρμακα). Οι τεχνητές ακτινοβολίες όπως και οι τοξικές χημικές ουσίες μπορεί να δημιουργήσουν ελεύθερες ρίζες, να παράγουν πρωτεΐνες στρες και να προκαλέσουν έμμεση βλάβη στο DNA. Όπου υπάρχει συνδυασμένη έκθεση, οι επιπτώσεις μπορεί να προστεθούν ή και να αλληλεπιδράσουν συνεργικά, και να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη ζημιά στα γονίδια.
[1] BioInitiative Working Group, Cindy Sage and David O. Carpenter, Editors. BioInitiative Report: A RRationale for a Biologically-based Public Exposure Standard for Electromagnetic Fields (ELF and RF) at wwww.bioinitiative.org, August 31, 2007. [2] BioInitiative Working Group, Cindy Sage and David O. Carpenter, Editors. BioInitiative Report: A RRationale for a Biologically-based Public Exposure Standard for Electromagnetic Radiation at wwww.bioinitiative.org, December 31, 2012