Τι είναι το ραδόνιο
Το ραδόνιο είναι ένα ραδιενεργό αέριο που υπάρχει παντού, εκλύεται από το έδαφος, εισέρχεται στα κτίρια από τοίχους, πατώματα και σωληνώσεις και αποτελεί την κύρια πηγή έκθεσης του ανθρώπου σε ραδιενέργεια.
Γιατί είναι επικίνδυνες οι ανεβασμένες τιμές ραδονίου;
Το ραδόνιο έχει ενταχθεί στα αποδεδειγμένα καρκινογόνα (Group 1 human carcinogen) από το Διεθνές Πρακτορείο Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC - International Agency for Research on Cancer) από το 1988.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το ραδόνιο αποτελεί, μετά το κάπνισμα, την σημαντικότερη αιτία πρόκλησης καρκίνου του πνεύμονα (με διαφορά ο πιο θανατηφόρος τύπος καρκίνου). Η πιθανότητα καρκίνου του πνεύμονα αυξάνεται κατά 16% για κάθε 100 Bq/m3 αύξησης στη συγκέντρωση ραδονίου [1]!
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προτείνει στα νέα κτίρια το ραδόνιο να μην υπερβαίνει τα 200 Bq/m3 ενώ το Αμερικανικό Πρακτορείο Περιβαλλοντικής Προστασίας (EPA) προτείνει να μην υπερβαίνει τα 150 Bq/m3.
Τι δείχνει νέα έρευνα
Νέα έρευνα του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης στην πόλη της Ξάνθης έδειξε υψηλές τιμές ραδονίου (>200Bq/m3) στο 40% των κατοικιών που μετρήθηκαν και πολύ υψηλές (>400Bq/m3) στο 11% [2].
Επιβεβαιώνονται δυστυχώς στοιχεία παλαιότερης έρευνας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης όπου μέσες τιμές >200Bq/m3 είχαν καταγραφεί σε 35 από τα 77 σχολεία της περιοχής [3].
Οι ανεβασμένες τιμές ραδονίου δεν οφείλονται στα δομικά υλικά αλλά στο υπέδαφος της περιοχής ή/και στην έλλειψη στερεών θεμελίων.
Όπως αναφέρει ο καθηγητής κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, ο οποίος συμμετείχε στην νέα έρευνα «παρόλο που η έρευνά μας περιορίστηκε στον οικισμό της Παλιάς Πόλης της Ξάνθης, σημαντικές συγκεντρώσεις υπάρχουν και σε άλλες περιοχές της πόλης»[4].
Που αλλού καταγράφονται ανεβασμένες τιμές ραδονίου στην Ελλάδα;
Τα επίπεδα του ραδονίου διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή και από κατοικία σε κατοικία.
Υψηλότερες τιμές καταγράφονται στους χαμηλότερους ορόφους των κτιρίων, σε χώρους με ελλιπή εξαερισμό, σε περιοχές με φυσικά ανεβασμένα επίπεδα ραδονίου, αλλά και κοντά σε καλώδια υψηλής ή μέσης τάσης, δεδομένου ότι οι υψηλές τιμές ηλεκτρικών πεδίων αυξάνουν σημαντικά την συσσώρευση των σωματιδίων ραδονίου.
Στην Ελλάδα με βάση τις μέχρι τώρα έρευνες, αυξημένο ραδόνιο έχει καταγραφεί κυρίως στην Βόρεια Ελλάδα (νομούς Ιωαννίνων, Καρδίτσας, Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής, Καβάλας, Δράμας, Ξάνθης), σε νησιά (Λέσβο, Ικαρία κ.α.) αλλά και σε διάφορες άλλες περιοχές της χώρας. Δείτε χάρτη των περιοχών με ανεβασμένα επίπεδα ραδονίου στην Ελλάδα..
Οι σημερινές πρακτικές της χρήσης αεροστεγών κουφωμάτων, πορτών και λοιπών υλικών δόμησης για λόγους θερμικής μόνωσης, αποτελούν ένα επιπλέον αρνητικό παράγοντα για την συγκέντρωση ραδονίου στις σύγχρονες κατοικίες.
Πως μπορώ να μετρήσω τα επίπεδα ραδονίου στο χώρο μου;
Μπορείτε να μετρήσετε εύκολα τα επίπεδα ραδονίου στο χώρο σας με τον ψηφιακό μετρητή ραδονίου Canary!
O μετρητής Canary αποτελεί τον πιο απλό, γρήγορο και ευέλικτο τρόπο για την καταγραφή των επιπέδου ραδονίου σε κατοικίες και χώρους εργασίας.
Είναι διαθέσιμος για αγορά (389 ευρώ) ή εβδομαδιαία ενοικίαση (60 ευρώ). Οι τιμές περιλαμβάνουν τον ΦΠΑ και τα μεταφορικά προς και από το χώρο σας.
Τι μπορώ να κάνω αν καταγράψω ανεβασμένες τιμές ραδονίου;
Ο καθηγητής κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα της Ξάνθης σημειώνει ότι «η ανάμιξη του ραδονίου με τον ατμοσφαιρικό αέρα μειώνει τις συγκεντρώσεις του, άρα και την επικινδυνότητά του. Είναι λογικό λοιπόν ότι βρήκαμε σημαντικές συγκεντρώσεις σε υπόγεια για παράδειγμα, όπως είναι επίσης εύλογος τρόπος αντιμετώπισης του κινδύνου που προέρχεται από αυτό ο τακτικός και καλός αερισμός των κατοικιών. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις η χρήση ειδικών μεμβρανών σε πατώματα και άλλες επιφάνειες όπου παρατηρείται υψηλή συγκέντρωση λειτουργεί επιβραδυντικά ελαχιστοποιώντας και πάλι τον κίνδυνο μέχρι την φυσική αυτοκαταστροφή του ραδονίου σε σύντομο χρόνο.»
Περισσότερα για τις επιπτώσεις της ραδιενέργειας και τους τρόπους προστασίας..
[1] World Health Organization, Radon and cancer [2] Radon and radioactivity at a town overlying Uranium ores in northern Greece. Kourtidis et al [3] Indoor radon measurements in areas of northern Greece with relatively high indoor radon concentrations, Clouvas et al [4] Υψηλά ποσοστά του καρκινογόνου ραδονίου στην Παλιά Ξάνθη, http://www.e-thrakinews.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=7782:2012-03-08-17-53-59&catid=206